اُوتیسم یک بیماری روانی نیست. کودکان اُتیستیک قابل درمان هستند و نباید از آنها قطع امید شود و نیز بهتر است بدانید که هیچ عامل روانی شناخته نشده است که باعث بروز اُتیسم درکودکان شود . در ادامه به بررسی درمانهای رایج این اختلال می پردازیم.

مداخلات درمانی

1 -دارودرمانی: دارو نشانه‌های اصلی اختلالات طیف اُتیسم را از میان نمی‌برد، اما می‌تواند تشنج و برخی رفتارهای خودآزاری، - پرخاشگری، بیش‌فعالی، بی‌توجهی و نبودِ تمرکز کودک را مهار کرده یا کاهش دهد و به کودک برای یادگیری کمک کند. داروهایی که برای افراد با درخودماندگی مورد استفاده قرار میگیرد عبارتند از : داروهای ضد روان پریشی ،داروهای ضد تشنج،داروهای سروتنین زا و داروی دوپامین. نشانه های خاص توسط داروهای خاص خود درمان می شوند ،نظیر رفتارهای وسواس فکری عملی که کلومیپرامین دریافت می کنند.


2-
Applied Behavior Analysis) ABA) روش تحلیل رفتار کاربردی: طبق این روش، رفتار‌هایی که مورد تشویق قرار می‌گیرند، احتمال تکرار و افزایش خواهند داشت و رفتارهایی که مورد توجه قرار نگیرند، حذف خواهند شد


3-
TEACH آموزش و تربیتِ کودکان دارای اُتیسم و ناتوانی‌های ارتباطی:
در این روش به‌جای آنکه مهارت یا توانایی خاصی آموزش داده شود، سعی بر این است که به کودک مهارت‌هایی آموزش داده شود تا بتواند محیط اطراف و اطرافیان خود را بهتر درک کند.


4-
Pecs، نظم و برقراری ارتباط با استفاده از تبادل تصاویر:
با استفاده از روش پکس، کودک به‌صورت خودانگیخته (خودبه‌خودی) یادگیری را آغاز می‌کند. در روش پکس کودک برای بیان خواسته خود، تصویر یا تصاویری به‌طرف مقابل نشان می‌دهد. با استفاده از روش پکس، دامنه توجه و دقت فراگیری، تقویت شده و کودک یاد می‌گیرد چگونه و به چه شکلی تمایلات و خواسته‌های خود را مطرح کند.


5-داستان‌های اجتماعی: این داستان‌ها برای آموزش مهارت‌های اجتماعی به کودکان دارای اُتیسم تهیه شده‌اند. از طریق این داستان‌ها به کودک آموزش داده می‌شود چگونه احساسات و منظورهای دیگران را درک کند.


6-
Pivotal Response Treatment) PRT)، درمان مبتنی‌بر پاسخ‌های محوری: این روش بسیار فراگیر و مداخله‌گرایانه است. حوزه تاثیر‌گذاری اصلی در روش پی‌آرتی، ابتدا حوزه تعامل رفتاری و سپس تعامل گفتاری ا‌ست؛ در این روش توجه زیادی به انگیزش و هیجان در کودک می‌شود به‌طوری‌که خودانگیختگی و سپس خود آغازگری در مرکز توجه قرار می‌گیرد.

 

دکتر رویا فصیحی


منابع

احمدی ،سید جعفر، صفری،طیبه ،همتیان ،منصوره وخلیلی،زهرا .(1391). اثر بخشی روش تحلیل رفتاری بر علایم اوتیسم .تحقیقات علوم رفتاری ،دوره 10 ،شماره 4،صفحه 292 – 300 .

بهمن زادگان جهرمی،مرضیه،محمدیان،احمد یار و موسوی،حسین.(1389).بررسی اثر بخشی آموزش مهارتهای اجتماعی بر رفتارهای اوتیستیک و رشد اجتمایی کودکان مبتلا به اختلالات اوتیسم .یافته های نو در روانشناسی،صفحه 81 – 95 .

روزنهان،دیوید ال وسلیگمن،مارتین ای.پی.(1387).روان شناسی نابهنجاری  آسیب شناسی روانی،(ترجمه یحیی سید محمدی).تهران :نشر ارسباران.

سالمی خامنه،علیرضا،قهاری،شهربانو،سلطانلو،مجتبی و دارایی،جعفر.(1392).اثر بخشی درمان پاسخ محور در کاهش مشکلات ارتباطی و رفتاری پسران 8-12 ساله مبتلا به اوتیسم .مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان،دوره 15،شماره 1،(پی درپی 45) ،صفحه 6 – 11 .

علی بیگی،ندا، مخبریان، راضیه و جنتی،زهرا.(1387). روانشناسی مرضی و کودکان استثنائی،تهران:نشرپوران پژوهش.

میلانی فر،بهروز.(1384).روانشناسی کودکان و نوجوانان استثنائی،تهران:نشر قومس.

کرینگ،آ م، دیویسون، جرالد سی، نیل، جان م وجانسون، شری ل. (1391) .آسیب شناسی روانی (روانشناسی نابهنجاری) ،(ترجمه حمید شمسی پور).تهران:انتشارات ارجمند.

محمد پور،وهاب،باباپور خیرالدین،جلیل و بخشی پور رودسری،عباس.(1392). اثرات الگودهی ویدئویی بر افزایش مهارتهای خودیاری کودکان مبتلا به طیف اوتیسم.مجله علوم پزشکی رازی،دوره20،شماره 106.

نادری،آذر.(1385).روانشناسی مرضی و کودکان استثنائی،تهران:نشر پردازش.

هاردمن،مایکل ام،درو،کلیفورد جی ووینستون اگن،ام.(1387).روانشناسی و آموزش کودکان استسنایی ،(ترجمه علیزاده و همکاران).تهران:نشر دانژه.(تاریخ انتشار به زبان اصلی،1948).

  

Crozier, SH. &. Tincani, M.J. (2005). "Using a Modified Social Story to Decrease Disruptive

Behavior of a Child With Autism". Focus on Autism & Other Developmental Disabilities. Volume 20, Issue 3.

Del Valle.P.R., et al. (2001). "Using Social Stories with Autistic Children. "Journal of Poetry Therapy 14(4):187-197.

Delano, M. &.Snell,M.E. (2006). "The Effects of Social Stories on the Social Engagement of Children with Autism". Journal of Positive Behavior Interventions. Volume 8, Issue 1.

Rust, J. &. Smith, A. (2006). "How should the effectiveness of Social Stories to modify the behavior of children on the autistic spectrum be tested?". Autism: The International Journal of Research & Practice. Vol 10, Issue 2.