برخی از کودکان عادت بد گاز گرفتن دارند و این رفتار، والدین آنها را آزرده می کند. جلوگیری از ادامه این رفتار در کودک بسیار مهم است زیرا اگر این رفتار در این دوران کنترل نشود بعدها کودک و خانواده را با مشکلات جدی تری روبه رو می کند. والدین برای مقابله با این رفتار در کودک باید نکاتی را رعایت کنند. و قبل از هر چیزی باید بدانندحتی گازگرفتن کودکان هم علت دارد
برخی از علل گاز گرفتن کودک
دلیل کودکان برای این کار متفاوت است و این وابسته به سن آنها می‌باشد.
1- کودکان بین سنین 5 تا 7 ماه: کودکان در این سن اطرافیان خود را گاز می‌گیرند به خصوص اگر احساس ناراحتی در اطراف دهان خود داشته باشند وی ا گر به دلیل دندان در آوردن دچار درد باشند. در این حالت اغلب پرستار خود یا مادر را در هنگام شیردهی گاز می‌گیرند. خبر خوب اینکه در چنین مواقعی به محض دیدن و یا شنیدن عکس العمل اطرافیان یاد می‌گیرند که دیگر گاز نگیرند.
2- کودکان بین سنین 8 تا 14 ماهگی: این کودکان معمولا اطرافیان خود را گاز می‌گیرند تا هیجان خود را بروز دهند. در این حالت بیشتر پرستار و یا کودکان دیگر در اطراف خود را هدف قرار می‌دهند که البته با شنیدن کلمه "نه" از این کار دست می‌کشند.
3- کودکان بین سنین 15 تا 36 ماهگی: کودکانی که در این فاصله سنی گاز می‌گیرند اغلب به دلیل عصبانیت و یا تنها به خاطر داشتن قدرت کنترل دیگران این کار را انجام می‌دهند. در این سن اغلب کودکان دیگر را گاز می‌گیرند و کمتر پرستار مورد هدف قرار می‌گیرد. کودکان دراین سن بعد از آموزش یاد می‌گیرند که این رفتار صحیح و مورد قبولی نیست.
4- بعد از سه سالگی: کودکان هنگامی که احساس ضعف و یا ترس کنند گاز می‌گیرند. مثلا موقعی که در جنگ و جدالی بازنده شوند و یا زمانی که از اسیب و ازار دیگران بترسند.کودکانی که در این سن به طور مرتب دیگران را گاز می‌گیرند نیاز به توجه و درمان دارند. این نوع گاز گرفتن در این سن می‌تواند دال بر داشتن مشکل در بروز احساسات کودک باشد و یا عدم توانایی در کنترل خویشتن.
5- شاید از کودکان بزرگ تر در این باره الگو گرفته است.
راه کارهای عملی برای جلوگیری از گاز گرفتن کودک
1-سریع، ولی با آرامش، مداخله کنید. کودک را از جمع دور کنید. هرگز برای تلافی، او را گاز نگیرید. قاطعانه، به وی بگویید «گاز نگیر. گاز گرفتن، آسیب می رساند و من به تو اجازه نمی دهم گاز بگیری و به کسی آسیب برسانی.»
2- به کودک یاد بدهیم که برای ابراز خشم و ناراحتی خود، راه های درستی وجود دارد. به او، مهارت گفتن «نه» یا استفاده از جمله «این مال منه» یا «بس کن» را یاد بدهید.
3-به کودک خود آموزش دهید که برای بیان احساسات، به جای کارهای این چنینی، از لغات استفاده کند؛ البته پس از فروکش کردن هیجانات منفی وی.
4- ابتدا توجه خود را به فردی معطوف می کنیم که گاز گرفته شده است؛ به خصوص اگر کودک باشد و وی را آرام می کنیم.
5- اثر گاز گرفتن وی را توضیح دهید؛ مثلا بگویید «علی گریه می کند؛ چون تو، او را گاز گرفته ای و به او آسیب رسانده ای.»
6- بر حسب سن کودک، برای مدت زمانی، وی را از جمع دور کرده، در یک اتاق خلوت، دور از هرگونه عامل خطر یا محرک قرار می دهیم و به وی می گوییم که در صورت تکرار گاز گرفتن، این کار را برای وی تکرار می کنیم.
7- برطرف کردن علل احتمالی گاز گرفتن. استرس هایی نظیر شلوغی، سروصدا، گرسنگی، خستگی، خواب آلودگی، نبودن اسباب بازی، بی توجهی یا توجه زیاد به کودک، می تواند او را در این حالت قرار دهد.
8-مراقب باشید که این موضوع را به عنوان یک اتفاق بامزه و جالب تلقی نکنید. او باید بداند که در محیط زندگی اش، این کار، عملی ناپسند و قبیح به حساب می آید.
سخن آخر: صرف اینکه گاز گرفتن یک عمل طبیعی در سن کودک شماست، نباید باعث بشود شما این کار را به کلی نادیده بگیرید. دکتر کاپ می‌گوید: «گاز گرفتن یا کتک زدن کودکان دیگر از سوی کودک نوپای شما، وقتی طبیعی است که در ماه فقط یکی، دو بار رخ دهد. اگر فرزندتان هفته‌ای چند بار این کار را تکرار می‌کند، باید نگران شوید.»همچنین اگر گاز گرفتن آن قدر تکرار شود که بقیه بچه‌ها، فرزند شما را به این عادت بشناسند و او را در بازی‌های خودشان شرکت ندهند، این موضع هم می‌تواند بر روحیه فرزندتان تاثیر منفی داشته باشد. با مربی مهد کودک صحبت کنید تا اگر چنین شرایطی برای کودک شما پیش آمده با همکاری هم آن را برطرف کنید.
دکتر رویا فصیحی
منبع:
برگرفته از جزوات روانشناسی کودک
پزشکان بدون مرز
مجله سیب سبز
seemorgh.com
شیرین